En son almak istediğiniz cevabın sorusunu, ilk ve en önemli soruyu soralım ve başlayalım. Şahıs şirketi mi açmalıyım, yoksa limited şirketi mi?

Karşı taraf için aslında bu hiç farketmez. Neticede her iki seçenekte de vergisini veren resmi bir firmasınız. Muhatap kabul ediliyorsunuz. Çok extra bir durum yoksa, örneğin bir ihaleye gireceksiniz ve şartnamede limited şirketi, anonim şirketi olmanızı istiyorsa şahıs şirketi yerine limited açabilirsiniz. Veya limited şirketi olmanız sizi daha büyük gösteriyor olabilir. Yani bu noktadan sonrası sizin tercihiniz.

Öncelikle söyleyelim: şu an hedef kitlemiz bakkal, manav açacaklar için değil. Kafe, restoran açacaklar da değil. Zaten bu tür klasik bir ticaret ile uğraşacaksanız firma kurmak, şirket açmak zorundasınız. Şirket açma işlemini erteleme, bekletme, uzatma şansınız fazla yok. İlk satışınız ile birlikte yasal bir problem yaşamamak için şirketleşmeye gitmek zorundasınız. Ama siz de burada aradığınız pek çok soruya cevap bulacaksınız.

Burada klasik ticaretin dışında, bazı durumlarda klasik ticaretle de iç içe girmiş bir şekilde, e-ticaret, dijital pazarlama, sosyal medya uzmanlığı, danışmanlık, web tasarım veya bir fikir projesi ya da en afilli adı ile start-up gibi sanal ticaret üzerine çalışmalar yapan, yapmak isteyenler için.

Neden Şirket Kurmam Gerekiyor?

Eğer ticari bir faaliyetle uğraşıyorsanız, alım satım yapacaksanız, kazancınızı vergilendirmeniz gerekiyor. Neden?

- Hepsiburada gibi vergi levhası isteyen bir yer ile çalışamazsınız.

- Eğer kendi siteniz, kendi sisteminiz üzerinden satış yapmayı hayal ediyorsanız, hızlı ve kolay para tahsilatı açısından sanal posa ihtiyacınız var demektir. Ama vergiye tabi değilseniz yani şirketiniz yoksa sanal pos alamazsınız.

- Kapıda ödeme yönetimini kullanabilmek üzere kargo firmaları ile anlaşamazsınız.

- Belgesiz yani faturasız alım yapmayan kurumsal firmalar, kurumlar ile çalışamazsınız.

- Vergilendirilmiş kazanç kutsaldır. Evet evet kutsaldır. Verdiğiniz sürece kutsaldır, vermeyip yakalanırsanız sizi kutsayacaklardır. Ama kutsallık önemsediğiniz bir husus olmayabilir.

- Ticarette zorlanırsınız, sürdürülebilir olmaz, kendinizi geliştiremezsiniz. Ama tüm zorluklarına rağmen bu aşamayı da geçebilirsiniz. Hatrı sayılır gelirlere ulaşabilirsiniz.

- Çekemeyen veya kıskanan biri, anlaşamadığınız bir müşteri sizi şikayet ettiğinde mali problem yaşayabilirsiniz. Mali müfettişler hesaplarınızı incelemeye alabilirler ve banka üzerindeki izah edemediğiniz her hareket için geçmişe yönelik vergi cezaları yiyebilirsiniz.

- Şikayet yemeseniz dahi banka hesaplarınızdaki para hareketi belli rakamların üzerine çıkar ve incelemeye takılırsanız yine ziyaretinize gelebilirler.

- Kafanız rahat, ruhunuz dingin olur. Stresten uzak bir şekilde doğal meditasyon yapmış olursunuz.

- Açılım ve atılımlarınızı korkusuzca yapabilirsiniz.

Tüm bu sebeplerden dolayı bir şirketinizin olması, vergiye tabi olmanız önemlidir.

Ama ille de kendi adınıza bir şirket kurmak zorunda mısınız?

Şöyleki... Birşey yapıyor, birşeyler deniyorsunuz ama yine de vergi yükü altında ezilmek istemiyorsunuz. Tanıdığınız ticaretle uğraşan biri var. Ona gidip faturalandırma ihtiyaçlarımı seninle çözebilir miyim, senin adın altında satış yapabilir miyim, bana düşen vergileri benim ödemem şartı ile... diye ricada da bulunabilirsiniz. Tekeriniz yeterince dönmeye başlayınca da ikinci vitese geçebilir kendi şirketinizi kurabilirsiniz.

Gelelim şirket meselesine...

Burada bir konuya değinelim: Tek başınıza mı ortaklı bir şirket mi kuracaksınız? Şahıs şirketi de kursanız limited şirketi de kursanız ortaklı kurulum yapabilirsiniz. Ortaklı yapılarda şirket kurmaktan daha büyük bir sıkıntı idamesidir. Ne kadar iyi arkadaş olursanız olun, hatta kardeş dahi olsanız kuruluş amaçlarınızı, gelir bölüşümünü, herkesin sorumluluklarını mutlaka yazılı hale getirin. İlerleyen süreçte başlangıçta düşünmediğiniz bir durum ile karşılaşırsanız ve bir çözüm bulduysanız onu da sözleşmenize ekleyerek sözleşmenizi genişletin. Daha sonra "vay sen şöyle dedin, vay sen böyle yaptın" durumları ile karşılaşmazsınız. Yapacağınız sözleşme hem ticaretinizi hem arkadaşlığınızı hem kardeşliğinizi korur. "Bizim sözleşme yapmamıza gerek yok" diyen her ortaklığın sonu kavga olacaktır, bilginiz olsun.

Ortak şirket kurulmasını tavsiye eder miyim? Kesinlikle tavsiye ederim.

- Giderlerin tümünü kendi üstünüze yüklenmemiş olursunuz.
- Olabilecek riskleri ortak sayısına bölmüş olursunuz.
- İş sahipleri, akıllı iş sahipleri, aklı başında iş sahipleri her zaman için çalıştırdığı elemanlardan daha özverili çalışırlar.
- İş tutarsa kazancı da yarıya bölmüş olacaksınız gibi düşünmeyin. Bir elin nesi var, iki elin sesi var. Siz şirketi anca 1 adım büyütürsünüz, ortağınızla iki adım. Siz anca bir anda bir yerde olabilirsiniz, ortağınız ile iki yerde.

Neticede ortaklı yapı sorunlu değildir. Ayrıntıları, kuralları sözleşmeye bağlanmamış yapılar sorunludur.

Şirket diyince akla hemen Limited Şirketi, Anonim Şirketi, Grup Şirketi gibi büyük büyük devasa ifadeler gelir. Bunların yanında bir de mütevazi bir şekilde köşesinde duran Şahıs Şirketi diye basit bir firma türü vardır. Şahıs şirketleri de kendi içinde 3 e ayrılır ama biz bunlardan Adi Şirket olan şahıs şirket türünü inceleyeceğiz. Bizim için Şahıs Şirketi Adi Şirket olacak. Bizler yine kendimize Adi Şirket demeyi çok yakıştıramadığımız için Şahıs Şirketi olarak isimlendirmeye, kullanmaya devam ederiz, edeceğiz. Bazen insanlar kolay anlasın diye "bildiğin bakkal açar gibi" diye de ifade edebiliriz.

Önce en büyük soruyu sorup, cevabını verip ondan sonra devam edeceğiz. Sorumuz şu? "Neden diğerleri değil de Şahıs Şirketi açmalıyım?" "Neden Limited değil de Şahıs"

1- Şahıs şirketi limited şirkete göre açılışı daha kolay, daha az maliyetli.
2- Şahıs şirketinde ödediğiniz gelir vergisi yıllık geliriniz 70bin TL'ye ulaşana kadar Limited şirkette ödediğinizden daha az.
3- Muhasebeci yani mali müşavir ücreti daha az.
4- Faaliyet süresince yapılması, takip edilmesi gereken resmi prosedürleri daha az ve daha kolay.
5- İşler istediğiniz gibi gitmedi diyelim. Bu durumda da şahıs şirketlerini kapatması açmasından da kolay. Limited şirkete göre ise koskolay.

Diyelim ki iş tuttu, güzel de gidiyor. Dönen ciro, görünen kar ve dolayısı ile ödenen gelir vergisi artmaya başladı. Muhasebeciye şunu diyoruz: "Limited şirketi şahıs şirketinden daha mantıklı olduğu noktada bana haber ver, yapıyı değiştirelim."

Muhasebeci de size bunu haber verecek, artık şirket olmak daha mantıklı diyecek ve geçişinizi yapacaksınız.

Öyle bir fikriniz var ki şirketi kurar kurmaz yıllık geliriniz 70bin TL'yi mutlaka geçecek. O zaman direk limited şirket olarak başlayabilirsiniz.

Peki Şahıs Şirketi nasıl kurulur?

Bu konularla aslında çok fazla kafa karıştırmaya gerek yok. Güvendiğiniz birine muhasebecinden memnun musun, tavsiye eder misin, aylık ne kadar muhasebeci ücreti ödüyorsun diye sorun. Bu soruyu birkaç kişiye sorun. Muhasebeci ücretine göre de tavsiye edilen biri ile çalışın. Sonra o muhasebeciye gidin: "Şahıs şirketi kuracağım, neler gerekli?" diye sorun ve onun yönlendirmeleri ile hareket tarzınızı belirleyin. Herşeyi kendiniz çözmeye çalışmayın. Öyle mi yapmalıyım, böyle mi yapmalıyım ikileminde kaldığınızda ücretsiz danışabileceğiniz bir muhasebeciniz olsun. Bazen ben muhasebecimi verdiğim ücretten daha fazla bunalttığımı düşünüyorum açıkcası.

Peki bi muhasebeci tutmasam da hepsini kendim yapsam mümkün değil mi, yapabilir miyim? Teknik olarak mümkün. Ama gereksiz vakit kaybı. Muhasebecinin esnekliğini ve hızlılığını sağlayamazsınız. Ayda bir gününüzü muhasebe konuları ile harcıyorsunuz diyelim. E zaten muhasebeciye vermekten imtina ettiğiniz ücreti vaktinizi harcayarak dolaylı bir şekilde harcamış oluyorsunuz. Bir muhasebecinin aylık ücreti 150 ile 250 TL arasında. Sırf bu paradan yırtmak için muhasebeciliği öğrenmeye gerek yok. Kafanızı işinize verin, daha fazla kazanırsınız.

Benim muhasebeci ile ilgili en büyük tavsiyem: Gündemi, teşvikleri takip eden biri ile çalışın. İŞKUR, KOSGEB gibi teşvik veren kurumlardan sizden önce haberdar olup, size haber verebilsin. Örneğin İŞKUR diyorki: Eğer yeni bir eleman alırsan sigortasını 1 yıl teşvik kapsamında devlet karşılayacak. Elemanı alıyorsunuz, sonra da teşvikten haberdar oluyorsunuz. Hani bana hani bana diyorsunuz. Aldığınız cevap: geç kaldın, geçmiş olsun. İşe aldığınız personelin önce İŞKUR kaydını yapmanız gerekiyordu. Halbuki muhasebeciye bu elemanın sigortasını başlat dediğinizde teşvik var, İŞKUR kaydını yaptırdın mı diye demesi gerekirdi. Burada ben yine de şunu tavsiye edeyim. İşe alacağınız elemanın her zaman önce İŞKUR kaydını yaptırın, ondan sonrada sigortasını başlatın. Olası bir teşviği kaçırmamış olursunuz.

Şimdi gelelim Şahıs Şirketi meselesine. Neden Limited değil Şahıs Şirketi

Konu daha çok maliyetler ile alakalı.

Örneğin web sitesi yapıyorsunuz, alan adı ve hosting i de müşteriniz aldı diyelim. Siz siteyi yapıp KDV dahil 100 TL'ye teslim edeceksiniz. Bu durumda 100 / 118 x 18 = 15,25 TL KDV'nizi ödeyeceksiniz.

Size kalan 100-15,25 = 84,75 TL

0 TL maliyetle yaptığınız bu işte bu defa 84,75 'in 15%'i de gelir vergisi. Yani 84,75 x 0,15 = 12,71 TL

Bu defa size kalan 84,75 - 12,71 = 72,04 TL Afiyet olsun efenim.

Şimdiiiii...

%15 ini gelir vergisi olarak verdik ya... Bu %15 Şahıs Şirketi olarak yıllık geliriniz 32.000 TL olana kadar ödediğiniz gelir vergisi. Yani yıllık geliriniz 32.000 TL olana kadar elde ettiğiniz gelirin 15% ini gelir vergisi olarak devlete ödersiniz. Eğer bu rakam 70.000 TL'ye çıkarsa ödeyeceğiniz gelir vergisi 20%'ye, 170.000 TL'ye çıkarsa 27%'ye, 880.000 TL'ye çıkarsa 35%'e, 880.000 TL'nin üzerinde de 40%'e çıkacak.

Limited şirketinde ise gelir vergisi olarak ödediğimiz bu verginin adı kurumlar vergisi. Ve geliriniz ne olursa olsun 23% ödüyorsunuz. Bu ne demek oluyor? 70.000 TL ve üzeri gelire ulaştığımızda şirketi şahıstan limitede dönüştürmeniz daha mantıklı görünüyor.

Yani Şahıs şirketi mi Limited şirketi mi kurmalıyım sorusunun cevabı ödeyeceğiniz vergi ile alakalı. Diyelim ki yıllık geliriniz 1 milyon TL ve şahıs şirketisiniz. Bu durumda %40 tan i-c0bin TL gelir vergisi ödemeniz gerekiyor. Ama limitede çevirdiyseniz %23 üzerinden 230bin TL ödemeniz gerekiyor. Ayrım genel olarak bundan ibaret.

Şahıs şirketinde ofis, dükkan, mekan yani adres şart mı?

Şirket türü ne olursa olsun, neticede bir adrese ihtiyacınız var. Bu adresin ille de ticari bir depo, dükkan, ofis olmasına gerek yok. Ev adresinizi daha doğrusu evinizin bir odasını ofis olarak gösterebilirsiniz. Zaten çalışan bir işletmenin adresini göstererek ikinci vergi levhası alabilirsiniz. Yani bir işletmeyi ortak kullanabilirsiniz. Buradan yola çıkarakta sanal ofis veya paylaşımlı ofis kullanabilirsiniz.

Bir Şahıs Şirketi'nin başlangıç giderleri

Genel açılış giderleri,
Noterden imza beyannamesi,
Esnaf Odası kaydı,
Fotoğraf,
Fatura veya Yazarkasa,
Kartvizit, el ilanı, broşür,
Ortaklık varsa sözleşme avukat aracılığı ile olacaksa avukat ücreti gibi açılış maliyetleri var. Esnaf odası kaydını erteleyebilirsiniz. Yani esnaf odasına kayıt olmasanız da fatura kesebiliyorsunuz. Ama örneğin normal pos makinası alacaksanız çalışacağınız banka esnaf odası kaydı isteyebilir. Yani esnaf odası kaydı istenen bir durumla karşılaşana kadar bu maliyeti erteleyebilirsiniz. Bunlar başlangıç maliyetleri.

Ve yine işletmenizin faaliyette bulunduğu süreçte;
Faturalı sattığınız ürünlerin 18% KDV si,
Faturalı satışlarınızın %15 gelir vergisi,
Bağkur ücreti,
Muhtasar vergisi,
Damga vergisi,
Aylık muhasebeci ücreti,
Yıllık defter tasdiki ücreti,
Yıllık oda kaydı ücreti gibi giderleri olur.

Muhasebeci tutarsanız kafanız dingin olur.

Giderleri azaltmak mümkün mü?

1. Sattığınız herşeyin %18 KDV sini ödeyeceksiniz. Ancak aldığınız her şeyin KDVsini de geri alacaksınız. Yani asıl ödeyeceğiniz KDV satışlardan elde ettiğiniz kdv den alımlarda ödediğiniz kdvleri çıktıktan sonra ortaya çıkacak. Yani adınıza faturalı alımlar olması sizin için bir avantaj oluşturacak.

2. Şahıs şirketini kendi adınıza açarsanız aylık bağkur ücreti ödemeniz gerekecek. Ama emekli biri adına açarsanız bu olmayacak. Dolayısı ile girişimci maliyetlerini düşürmek isteyenler firmayı emekli bir tanıdığı üzerine açmayı tercih edebiliyorlar. Bağkur ücreti 2022 yılı için 1726.38 TL. Eğer ücreti düzenli ödüyorsanız ödemeleriniz indirimli olarak 1476.18 TL olacak.

3. 29 yaş altında iseniz ve daha önce kendi adınıza firma açılışı yapmadıysanız bazı teşviklerden faydalanabilirsiniz.

4. Kadın girişimci olarak bazı teşviklerden faydalanabilirsiniz.

Tüm bu teşvikler için İŞKUR ve KOSGEB i ara sıra kontrol edi.

5. Esnaf Odasına şartlar sizi zorlayıncaya kadar üye olmayabilirsiniz. Örneğin işletmenize POS cihazı almak istiyorsunuz diyelim. Bankalar sizden Esnaf Odası kaydı isteyebilir.

6. Fatura işlemleriniz için fatura bastırmayabilir, online olarak e-arşiv faturası kesebilirsiniz.

Neticede bir işletme kurmanın mutlaka ticaretinize pozitif katkıları olacağı gibi birtakım giderleri de olacaktır. Umarız ki başarılı olursunuz ve attığınız taş ürküttüğünüz kurbağaya değer. Herkese başarılar diliyoruz.